Netwerk van sites langs het IJzerfront (2014)

Het voorbije jaar werden vijf sites tussen de Frontzate en de IJzerdijk opgewaardeerd. Meer duiding, een betere bereikbaarheid, een veiligere ontsluiting en belevingsversterking waren hierbij belangrijke uitgangspunten. De totale investering van1,8 miljoen euro werd voor 68% gefinancierd door Toerisme Vlaanderen en de provincie West-Vlaanderen.

Netwerk van sites

De stad Diksmuide kon in samenwerking met heel wat instanties en dankzij de financiële ondersteuning van Toerisme Vlaanderen en de provincie West-Vlaanderen een vijftal sites opwaarderen en (beter) ontsluiten. Het gaat hierbij om het Stiltepad, een aanlegsteiger bij de Dodengang, de Petroleumtanks, het Onze-Lieve-Vrouwehoekje en het Reigersvlietpad. Samen met de Dodengang en het Oud-Stuivekenspad vormen ze over een afstand van ongeveer 6 kilometer een netwerk van sites dat de zachte recreant een unieke beleving geeft van natuur, landschap en erfgoed dat gelinkt is aan de Eerste Wereldoorlog. Een lint dat slingert tussen de Frontzate en de IJzerdijk en dat loopt van de oude kern van Kaaskerke naar de nieuwe kern van Stuivekenskerke.

Extra belevingswaarde

Langs het Stiltepad is een ruïne (een voormalige boerderij) geconserveerd en door de leerlingen van het VTI Diksmuide toegankelijk gemaakt. Deze ruïne is een plek van bezinning en geeft een beeld weer van oorlogsschade. Enkele korte stroken knuppelpad, waarmee een passerelle uit WOI wordt geënsceneerd, geven een passende dimensie aan de beleving.

De ‘verbrande petroleumtanks’ werden gerepliceerd door houten balken rondom een metalen frame. Dit laat begroeiing toe die de gevolgen van de vele beschietingen van weleer zullen evoceren.

In het Onze-Lieve-Vrouwehoekje hebben we de torenstomp van de rond 1880 afgebroken kerk van Oud-Stuivekenskerke die tussen 1914 en 1918 als voorpost fungeerde. De houten uitkijkpost van weleer wordt nu geaccentueerd door een open houten constructie bovenop de torenstomp. Dit biedt een uniek uitkijkpunt over de wijde omgeving. De graasweide werd omgezet tot grasplein waarin de contouren van de voormalige kerk met boordstenen weergegeven worden. Verder zal de koninklijke verenging ‘De Vrienden van het Onze-Lieve-Vrouwehoekje te Oud-Stuivekenskerke’ vzw – die nauwgezet instaat voor het onderhoud en het beheer van de kapel en de bunkers - in 2015 een ‘commandopost’ uitbeelden in de 2de bunker.

Het Reigersvlietpad maakt meteen ook een zuidelijke toegang mogelijk tot het natuurreservaat de Kleiputten. De Kleiputten geven een mooi beeld van hoe de onderwaterzetting er 100 jaar geleden moet uitgezien hebben, een extra belevingswaarde dus.

Veiligheid en bereikbaarheid

Om de sites veiliger te ontsluiten diende een antwoord gezocht te worden voor de missing links. Zo waren de aantakking vanaf de Frontzate – fietsroute en veilige verbindingen voor fietsers en voetgangers langs de IJzerdijk (van de Hoge Brug naar de Dodengang) en de Viconiastraat (van Oud-Stuivekens naar de huidige kern van Stuivekenskerke) een moeilijkheid. Het Stiltepad en het Reigersvlietpad bieden hier op vandaag een oplossing voor. Één van de hiaten was eveneens de mogelijkheid om waterrecreanten op de IJzer (kajaks en eerder lage boten) de gelegenheid te bieden om halt de houden bij de Dodengang. De aanlegsteiger was hiervoor de oplossing. 

Verder werd de parkeergelegenheid nabij het Onze-Lieve-Vrouwehoekje verbeterd en werd bij de Petroleumtanks parkeerruimte en een verkeersremmend effect gecreëerd.

Duiding

Op deze en andere locaties zoals bijvoorbeeld Tervaete, Schoorbakke, de Groignebunker, de Frontzate, de observatietoren in Pervijze en de Villa Mariette infobakens die duiding geven bij de rol van de betreffende locaties gedurende de Eerste Wereldoorlog. De komende jaren wordt de nodige aandacht besteed aan de promotie van deze realisaties zodat bezoekers gestimuleerd worden deze infrastructuur te benutten en te beleven. Een overzichtskaart van de sites en de aanbevolen verbindingen moeten een optimaal gebruik mee op gang brengen.

Herinrichting IJzerdijk wordt sluitstuk

“Eerder dit jaar mochten we de geslaagde ingrepen aan de Duitse Begraafplaats, De Houtlandstraat en de IJzerdijk nabij het Museum aan de IJzer in gebruik nemen. We kozen er resoluut voor om te investeren in duurzame projecten die ook na 2018 een blijvende functie hebben. Diksmuide speelt immers een grote rol als vredesstad en frontstad aan de IJzer en zal die rol ook na de herdenkingsperiode behouden.” Aldus burgemeester Lies Laridon. In 2015 krijgt de IJzerdijk tussen de Hoge Brug en de Dodengang een belangrijke herinrichting. Deze fiets- en wandelvriendelijke herinrichting zal de verbinding vormen tussen het stadscentrum, het Museum aan de IJzer en de rest van het IJzerfront.

Realisatie onmogelijk zonder financiële steun

In totaal werden door de stad Diksmuide plannen gemaakt om 1.807.959,- euro (btw en erelonen inbegrepen) te investeren in het onthaalplan ‘Netwerk tussen Frontzate en IJzerdijk’. Hiervan werd in totaal 68% van de kosten gesubsidieerd. Toerisme Vlaanderen voorzag 872.000,- euro subsidie en de provincie West-Vlaanderen subsidieerde voor een bedrag van 374.591,80 euro. Bureau de Witte Kamer van ontwerper Wouter Robbe uit Lo-Reninge stond in voor de ontwerpen van het Stiltepad, de aanlegsteiger van de Dodengang, de evocatieve inrichting van de Petroleumtanks en het Onze-Lieve-Vrouwhoekje of Oud-Stuivekens. De firma’s Descamps uit Marke voerde dit alles uit. Het Vrij Technisch Instituut van Diksmuide hielp op een creatieve wijze aan de ruïne op het Stiltepad. In samenwerking met De Groene Kans vzw en het Agentschap voor Natuur en Bos werd het Reigersvlietpad gerealiseerd.