Beschrijving van de ziekte
Q-koorts is een bacterieziekte die wordt veroorzaakt door Coxiella burnetti. Verschillende diersoorten zijn gevoelig voor deze ziekte. Herkauwers zijn de belangrijkste gastheren. De ziekte kan eveneens op de mens worden overgedragen en houdt meer risico in voor de volksgezondheid dan voor de diergezondheid.
Preventie- en bestrijdingsmaatregelen
Gezien de evolutie van de toestand in Nederland en om de volksgezondheid te beschermen, wordt door het Voedselagentschap aan alle uitbaters van een geitenmelk- of schapenmelkbedrijf gevraagd om de volgende maatregelen in de mate van het mogelijke na te leven.
Deze aanbevelingen zijn gebaseerd op strenge hygiënemaatregelen en betreffen onder andere:
- de toegang tot het bedrijf evenals het contact met de dieren beperken tot personen waarvan de aanwezigheid op de betrokken plaatsen gerechtvaardigd is (veehouder, dierenarts, leverancier van voedingsmiddelen, vilbeluik,…); de aanbeveling voorziet eveneens een toegangsverbod voor andere mensen
- de pasteurisatie van de melk afkomstig van het bedrijf
- de invoering van een afzonderlijke ruimte voor het werpen, gescheiden van de rest van de stal,
- het afzonderen van dieren die verwerpen of verworpen hebben,
- het snel en op een correcte manier plaatsen van het afvalmateriaal van een geboorte of een abortus in hermetisch bakken plaatsen, die voldoende snel door het vilbeluik worden opgehaald,
- het vermijden van elke actie die de productie van stof of aerosol zou kunnen veroorzaken; geen reiniging met hoge druk, geen luchtstromen,…
- contact van huis- en knaagdieren met besmette dieren voorkomen,
- het afdekken en snel composteren van mest zodat deze niet aan de wind wordt blootgesteld, hetzij het uitrijden en onmiddellijk verwerken ervan op de akkers.
- de stal of geboorteruimte waar besmette dieren hebben verbleven regelmatig ontsmetten met een erkend ontsmettingsmiddel en dit voldoende lang laten intrekken.
Hoewel een dergelijk vaccin al wel op grote schaal met een tijdelijke gebruiksvergunning of een tijdelijke vergunning voor het op de markt brengen wordt gebruikt in Frankrijk en Nederland, is er momenteel geen vaccin voor runderen, schapen en geiten op de markt in België. Er is voor dit vaccin wel op Europees niveau een goedkeuringsprocedure opgestart; het dossier is momenteel in onderzoek. Er bestaat eveneens een vaccin voor gebruik bij de mens, maar dit vaccin is enkel ter beschikking in Australië en zijn toediening is niet helemaal onschuldig (er is nl. kans op belangrijke bijwerkingen).